آرتور کرستنسن کی بود؟

آرتور کریستنسن کی بود؟

من خیلی خوشحالم که نوشته های پر بار این ایران شناس بزرگ را به زبان مادری او میخوانم. کتابهای ایشان برای خیلی از تاریخدانان و محققان مرجع میباشد. نوشته های کریستنسن گویای این است که او زحمت بسیار کشیده است و به زبان وفرهنگ ایرانزمین تسلط کامل داشته است. او در سال 1874 بدنیا آامد و در 70 سالگی از این دنیا رفت.

آرتور کریستنسن اولین بار در سال 1914 به ایران سفر کرد. سفر دوم اودر 1934 اتفاق افتاد. او تقریبا به تمام مکانهای تارخی ایران سفر کرد. پروفسور کریستنسن به چیزهایی اشاره کرده که درصد کمی از هموطنان ما از آنها اطلاع دارند. او از هر دری سخنی دارد. از مزدک و سرخ جامگان(خرمدینان) میگوید. از ابن المقفع و المقنع و سفید جامگان می گوید. از سیا جامگان واز رودکی میگوید. از سنباد و استاد سیس، از دراویش، از شیعه هفت امامی، از شیعه دوازده امامی. از قصیده و رباعی و..........در آخر به روح ایرانی می پردازد.

می نویسد که نام بیستون پیشتر بغستانا Bagastana بوده است یعنی مکان ایزد و بعدها نام بیستون گرفته است. درباره توس زادگاه فردوسی می نویسد که یکی از شهرهای آباد انزمان بوده که با هجوم تیمورالدین میرانشاه با خاک یکسان شد و ده هزار شهروند آن قتل عام شدند. از سیمرغ و سی مرغ می گوید. از ابو سعید ابوالخیر و از ناصر خسرو می گوید که:

درخت تو گر بار دانش بگیرد به زیر آوری چرخ نیلوفری را

ولی جالبتر اینکه پرفسور کریستنسن عکسهایی در آنزمان گرفته که واقعا دیدنی است. من برای نمونه دو تا از آنها را در معرض دید می گذارم.

عکس اول در سال 1914 و انگاره دوم در سال 1934 گرفته شده است. ©

مجید شهریاری